درون سلولهای قارچی چه می گذرد؟
درون سلولهای قارچی چه می گذرد؟
قارچها موجوداتی یوکاریوت هستند ازینرو دارای هسته مشخص میباشند و مشابه با گیاهان و جانوران می باشند. اما اندازه هسته در قارچها به علت کم بودن مواد ژنتیکی در مقایسه با سایر یوکاریوتها در قارچها بسیارکوچک و اندازه آنها معمولا بین 1 تا 3 میکرو می باشد. هر چند در برخی گونه های قارچی نظیر Synchetrium و Basidibolus اندازه هسته تا 10 برابر بزرگتر می باشد. علاوه بر کوچک بودن اندازه هسته، پایین بودن قدرت رنگ پذیری آنها به علت متراکم بودن کروموزومها و از بین نرفتن غشای هسته در زمان تقسیم نیز باعث می شود که مطالعه بر روی کروموزوهای قارچ ها به سختی صورت پذیرد.
قارچها اکثرا هاپلوئید اند و فقط به مدت کوتاهی زمانی که زیگوت ایجاد می شود دیپلوئید اند. تعداد کروموزوها در قارچهای Saccharomyces cervisiae، Aspergyillus nidulus، Neurospora craoa به ترتیب 17 ،7 و 17 گزارش شده است. در مخمر Saccharomyces cervisiae دو سیکل nو 2n کروموزومی را در سیکل زندگی قارچ شاهدیم.
تقسیم میوز در قارچها مشابه با گیاهان و جانوران است اما تقسیم میتوز با سایر جانداران عالی متفاوت است. در مرحله پروفاز بر خلاف سایر موجودات عالی غشای هسته از بین نرفته، هستک ناپدید نمی شود و صرفا غشای هسته در وسط کمی حالت فرو رفتگی پیدا می کند. در مرحله متافاز خط استوا ایجاد نمی شود و کروموزومها به صورت اتفاقی به دوک ها می چسبند.
در قارچها فقط اندامکهای سانتریولی وجود ندارد مگر در قارچهایی که تولید زئوسپور می کنند که در این حالت ساختمانهایی شبیه سانتریول و به شکل پلیت دیده می شود که به آن nucleo associated organ(NAO) گفته می شود.
تعداد اندازه و شکل میتوکندری ها در انواع قارچها و در طی مراحل مختلف رشد قارچ و حتی تحت شرایط متفاوت محیطی تغییر می کند اما اکثرا از هسته ها بزرگتراند. درون یک ریسه هر چه به انتها نزدیکتر شده از اندازه میتوکندری ها کاسته شده و بیشتر به شکل میله ای تبدیل می شوند در نوک ریسه فعالیت سلولی بسیار بالاست. از نظر ساختاری و عملکردی میتوکندریها در قارچها مشابه سایر موجودات هوازی می باشند و تفاوت قابل ملاحظه ای ندارند.
شبکه اندوپلاسمی بسیار اشکال متنوعی دارد و به آن پلی مورفیک می گویند.شبکه اندوپلاسمی در قارچها صرفا دانه دار بوده و به هیچ عنوان نوع صاف در آنها دیده نمی شود. شبکه آندوپلاسمی نقش مهمی در سنتز دیواره و رشد انتهایی ریسه دارد.
ریبوزوم ها نیز با نقش کلیدی خود در سنتز پروتئین از نظر ساختمانی مشابه با سایر موجودات می باشند. دستگاه گلژی نیز مجموعه ای از کیسه های دیکتیوزوم است که خود از دستجات دیکتیوزومی تشکیل شده است و غشای سیسترنی نازکی انها را احاطه کرده که حد واسط غشای سلولی و شبکه اندوپلاسمی می باشد.
لومازوم ها کیسه های بسیار کوچکی هستند که باعث ایجاد برجستگی هایی روی غشا به سمت دیواره سلولی می شوند. لومازومها می توانند در ایجاد دیواره عرضی نقش داشته باشند.
واکوئلها بیشتر در قسمتهای مسن تر ریسه دیده می شوند و علاوه بر منبع ذخیره آب و مواد کمپلکس، باعث ایجاد حرکت سیتوپلاسمی و انتقال مواد به انتهای ریسه می شوند.
حدود 20 نوع میکروبادی مختلف درون سلولها وجود دارد. پرکسی زوم ها، گلئوکسی زومها، لیزوزومها، هایدروجینوزومها و ورومین ها شناخته شده ترین میکروبادی های سلولهای قارچی می باشند. ورومین ها خاص قارچهای اسکومایست و دوترومایست می باشد و نقش آن مسدود کردن منفذ، سپتا یا دیواره عرضی و کنترل جریان سیتوپلاسمی است. در بازیدیومایستها به دلیل نبودن این منفذ این میکرو بادی هم وجود ندارد. میکروبادی ها در فعالیتهای آنزیمی سلولها دخالت می کنند. هرچه مواد غذایی دراختیار ریسه قارچ پیچیده تر باشد تعداد میکرو بادی ها هم افزایش می یابد. تعداد میکروبادی ها در قارچهای نکتوتروف بیشتر از سایر قارچهاست. درون اسپورها مقدار زیادی مواد لیپیدی وجود دارد ازینرو اسپورها نیز میکروبادی های زیادی را دارا هستند.
دیواره سلولی بر روی غشای سلولی قارچها قرا گرفته، 80 تا 90 درصد آن ترکیبات پلی ساکاریدی و مابقی آن از جنس لیپوپروتئین می باشد. وجود کیتین یا کیتوزان در دیواره سلولی یکی از ویژگی های اصلی متمایز کننده قارچها از سایر موجودات می باشد. اهمیت وجود این دیواره برای سلولهای قارچی ایجاد تحمل قارچ در برابر شرایط محیطی نظیر سرما ، گرما و ... و تحمل فشار اسمزی درون سلول می باشد.